WAGNER İSYANI VE ÇİN-RUSYA İLİŞKİLERİNİ SARSIYOR

Cumartesi günü, Yevgeny Prigozhin liderliğindeki Rus paralı asker şirketi Wagner kendilerini tasviye etmeye çalışan, Rus hükümetine karşı silahlı bir isyan başlatmıştı.

İsyancılar, Rus ordusu tarafından kendilerine yapılan muameleden ve Ukrayna'daki savaş konusunda Rus ordusunun beceriksizliği  ve kendilerine yeterince destek verilmediği için sürekli kayıp vermekteki bıktıklarını söyleyerek Moskova önlerine kadar gelmiş ancak Batının Putin’e destek vermemesi sonucu Beyaz Rusya aracılığı ile isyan sonlandırılmıştı.

Ancak bu isyan ile birlikte Putin’in yenilmez olmadığı ve Rusya’nın kağıttan bir ayıdan ibaret olduğunun görülmesi,  Çin-Rusya ilişkileri üzerinde önemli bir darbe vurdu. İsyanın ardından bazı Çinli işletmeler Rusya'ya olan bağımlılıklarını sorgulamaya başlarken, analistler Pekin'in Moskova ile ilişkilerinde daha temkinli olabileceğini söylüyor.

"Sınır Tanımayan" Ortaklık

Çin ve Rusya uzun yıllardır yakın müttefikler, öyle ki  2019 yılında, ABD'ye karşı büyük bir meydan okuma olarak görülen "sınırsız" bir ortaklık anlaşması imzaladılar , Anlaşma ABD'ye ve NATO'nun genişlemesine karşı ortak bir muhalefetin yanı sıra ticaret, enerji ve güvenlik alanlarında işbirliğini artırma konusunda anlaşmışlardı.

İsyan, Rus ordusu içinde çürüme ve yozlaşmanın düzeyini göstermesi yanında Rus hükümetinin istikrarı konusunda soru işaretleri oluşturdu. Wagner İsyanı Çinli şirketleri Rusya'ya yatırım yapma konusunda daha tereddütlü hale getirirken Pekin'i de Moskova ile ilişkilerinde daha temkinli olmaya itti.

Çin-Rusya İlişkilerinin Geleceği

Wagner isyanı'nın Çin-Rusya ilişkileri üzerindeki uzun vadeli etkisinin ne olacağını söylemek için şu an erken olsa da. Kesin olan tek bilgi isyanın Pekin'i sarstığı ve ortaklıklarının geleceği hakkında soru işaretleri yarattığı.

Bazı analistler Wagner İsyanının Çin ve Rusya arasında daha yakın bir ilişkiye yol açacağına inanıyor. İsyanın Rusya'nın eskisi kadar istikrarlı olmadığını gösterdiğini ve Çin'in gelecekte kendi kaynaklarına daha fazla güvenmesi gerekeceğini savunuyorlar. Bu durum Çin ve Rusya arasında ticaret, enerji ve güvenlik gibi alanlarda iş birliğinin artmasına yol açabilir. Ancak çinin bu yakınlaşmada baskın/sömürgeci taraf olmak isteyecek olmasının Rusya’nın nasıl tepki vereceği ve Rusya’da çok büyük yatırımları olan Batı dünyasının buna nasıl tepki vereceği net değil.

Karşı görüşteki analistler ise Wagner isyanı'nın Çin ve Rusya arasında daha temkinli bir ilişkiye yol açacağına inanıyor. İsyanın Rusya ile çalışmanın önemli riskleri olduğunu gösterdiğini ve Pekin'in gelecekte Moskova ile ilişkilerinde daha dikkatli olması gerekeceğini savunuyorlar. Bu durum Çin ve Rusya arasındaki işbirliğinin azalmasına ve hatta iki ülke arasında bir çatlağa yol açabilir.